środa, 12 sierpnia 2015

Kęckie zapiski legionowe - Piłsudski ojcem chrzestnym



Przeglądając liczne wspomnienia i relacje legionistów z pobytu I Brygady w Kętach w 1915 r. można znaleźć niezwykle ciekawe wydarzenia. Jednym z nich był chrzest legionisty żydowskiego pochodzenia, Józefa Norberta Lechtera, opisany przez kapelana brygady Kosmę Lenczowskiego. Chrzestnym był sam Józef Piłsudski. Autor nie pisze nic, gdzie też to się działo...

25.02. Chrzest Legionisty – Żyda, Józefa Norberta Leuchhtera, syna Jakuba i Heleny Brandys ze Skałatu. Chrzestnym był sam Józef Piłsudski ze Stefanią Sosnkowską, żoną Kazimierza, szefa sztabu Brygady. Na Pater noster kazałem zmówić Ojcze nasz. Nic nie słyszę. Na drugie Pater noster nadsłuchuję – nic nie słyszę. Na trzecie, patrzę na usta Piłsudskiego, czym go zmuszam do odmówienia. Mówi Ojcze nasz, ale mu się pokiełbasiło: Ojcze nasz nie wódź nas na pokuszenie, chleba naszego, święć się Imię – I wreszcie przestał. Widocznie nie odmawiał nigdy od dawna i zapomniał. […]” (O. Kosma Lenczowski, Pamiętniki kapelana legionów (opr. Jan Nowak) Kraków, Krosno 1989 s. 62-63)

czwartek, 2 lipca 2015

Naczelny lekarz Galicji pochodził z Bielan. O twórcy publicznej służby zdrowia - Jędrzeju Krupińskim (1744-1783)



Od kilku lat na naszym blogu i w różnych artykułach opisujemy znanych ludzi będących rodem z terenu obecnej gminy Kęty. Najważniejszy jednak jest czas, kiedy w gąszczu dawnych wydawnictw, uda się „odkopać” spod warstwy zapomnienia niepospolite postacie. Nie inaczej było w przypadku zasłużonego dla naszych przodków bielanina – lekarza Jędrzeja Krupińskiego (1744-1783 r.). W biogramach internetowych można przeczytać nie pozbawioną błędów notatkę „Jędrzej Krupiński (ur. 11 listopada 1744, zm. 27 kwietnia 1783) – polski lekarz anatom. W 1776 r. został naczelnym lekarzem na obszarze Galicji. Organizator służby zdrowia. Do jego zasług należy poprawa warunków sanitarnych. Był wykładowcą i profesorem medycyny na uniwersytecie Lwowskim, oraz w szkole cyrulików i akuszerek. Publikacje: Podręcznik anatomii 5 części 1774–1777”. Tyle – powszechnie „oczytywane” przez internautów źródło  wiedzy -  Wikipedia
Andreas Krupinski Excel. Gub. Leopolieñ. Consiliarius [...]. – Goczemski, Adam (fl. 1770-1784)

poniedziałek, 22 czerwca 2015

Kęty w przedwojennej prasie

W okresie międzywojennym w okolicy wydawanych było wiele czasopism, w których ukazywały się krótkie doniesienia na temat wydarzeń w Kętach i okolicy. Jednym z udostępnionych w Jagiellońskiej Bibliotece Cyfrowej jest "Głos Ziemi Żywieckiej". Gazeta ukazywała się od 1928 r. do 1933 r. trzy razy w tygodniu. Było to pismo społeczno-narodowe, pod auspicjami Związku Ludowo-Narodowego. 
Kolejne doniesienia z wydarzeń z Kęt dotyczą antagonistycznej wobec "Głosu" gazety socjalistycznego - PPSu "Wyzwolenie Społeczne" wydawane w Białej.
Poniżej prezentujemy kilka wycinków dotyczących Kęt:

piątek, 19 czerwca 2015

Ależ nam się trafił zabytek



Wakacje zbliżają się wielkimi krokami, a u nas temat szkoły nie cichnie. Powodem jest  wspaniały zabytek, który został zakupiony do zbiorów muzeum. Trzeba mieć trochę szczęścia i czuwających przyjaciół, by unikatowe przedmioty związane z historią miasta znalazły się we właściwym miejscu. Zabytek, o którym tu mowa to pięknie zachowana pieczęć c.k. Seminarium Męskiego w Kętach.  Takich pamiątek naprawdę zachowało się niewiele. W chwili, gdy pieczęć trafiła do naszego muzeum, rozpoczęły się poszukiwania śladów, które pieczątka mogła po sobie pozostawić. Niestety w naszych zbiorach nie udało się zidentyfikować dokumentów pochodzących z Seminarium, ale na jednej z fotografii nasz eksponat jest całkiem dobrze widoczny. Fotografia prezentuje pierwszego dyrektora szkoły Józefa Gebharda siedzącego przy biurku, na którym właśnie leży nasza pieczęć. Przypomnijmy, że Seminarium Nauczycielskie otworzyło swoje podwoje w 1907 r.