Boże Ciało

Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej (w tradycji ludowej nazywana jest Bożym Ciałem) została ustanowiona przez Kościół katolicki na pamiątkę Ostatniej Wieczerzy oraz zmiany chleba i wina w Ciało i Krew Jezusa Chrystusa.

To kościelne święto z tradycjami sięgającymi XIII wieku (w Polsce XIV w.) jest jedną z najważniejszych katolickich uroczystości w kalendarzu liturgicznym
W naszym kraju obchodzi się to święto w „pierwszy czwartek” po pierwszej niedzieli po Zesłaniu Ducha Świętego. Boże Ciało jest świętem ruchomym i wypada zawsze między 22 maja a 23 czerwca.
Procesja Bożego Ciała obchodzi cztery ołtarze (tyle, ilu było ewangelistów), znajdujące się na jej trasie, udekorowane bogato zieleniąn – głównie gałęziami brzozy oraz kwiatami. Domy znajdujące się na trasie procesji również przystrojone są zielenią i obrazami z wizerunkami Jezusa Chrystusa. Na jej czele zawsze idzie zawsze kapłan pod baldachimem i niesie monstrancję z Najświętszym Sakramentem. Procesja zatrzymuje się kolejno przy każdym ołtarzu, a podczas tego przystanku czytane są fragmenty Ewangelii.
Z uroczystościami Bożego Ciała wiążą się również zwyczaje i wierzenia ludowe. Szczególne właściwości przypisywano zebranym z ołtarzy gałązkom brzozowym. Po przejściu procesji bardzo często wierni zrywali je, wierząc w ich magiczne działanie. Po przyniesieniu do domu „zatykano" je pod strzechę domostw i zabudowań gospodarczych, aby strzegły przed ogniem, piorunami i robactwem. Czasem wykonywano dodatkowe zabiegi magiczne, które miały zapewnić dobrobyt w gospodarstwie, na roli oraz w domu.
Z upływem lat część praktyk ludowych uległa zatraceniu, lecz wiele osób nadal praktykuje zwyczaj przynoszenia (po procesji) zielonych gałązek do domu. Ja robię to każdego roku! A Wy?

A.S=P.

Zdjęcie: MK/H/4651

Źródła:
1. T. Kokocińska, Polski Rok. Tradycje i obyczaje, 2009.
2. F. Marlewski, Rok Boży w liturgji i tradycyji Kościoła świętego z uwzględnieniem obrzędów i zwyczajów ludowych orazliteratury polskiej, 1931.
3. A. Skrudlik-Pilch, R. Partyczna, Zwyczaje i obrzędy doroczne w Bulowicach, „Monografia wsi i parafii Bulowice koło Kęt”, 2009.
4. A. Skrudlik-Pilch, Tradycje kultury ludowej w gminie Kęty, „Kęty. Blaski i cienie miasta w minionych wiekach”, 2019.