143. urodziny OSP w Kętach

W poniedziałek 20 listopada mijają dokładnie 143 lata od założenia w Kętach Ochotniczej Straży Pożarnej. Ta prężnie działająca organizacja od początku swojego istnienia cieszyła się sporym poważaniem wśród społeczności kęckiej. Jak wyglądały jej początki?

Pierwsze próby powołania OSP, wtedy jeszcze ochotniczej straży ogniowej, podejmowano w latach 60. XIX wieku. Decyzję podjęli radni podczas nadzwyczajnego posiedzenia Rady Gminy. W protokole czytamy: „Wskutek prośby założycieli straży ogniowej ochotniczej p. p. Henryka Dołkowskiego, dra Chrzanowskiego, dra Długołęckiego, Krzeszowskiego, Jana Foksa, Wincentego Zemanka i Zygmunta Kłodzińskiego Rada Gminna jednogłośnie zatwierdziła statut dla straży ochotniczej miasta Kęt”.

Na utworzeniu jednostki w Kętach zależało niemal wszystkim, zwłaszcza radnym od 1867 r. przecież wybieranych w wyborach (w ramach autonomii galicyjskiej). I nic w tym dziwnego – jeszcze do niedawna pożary były prawdziwą plagą Kęt.

Już 16 grudnia statut straży ogniowej zatwierdziło C.K. Namiestnictwo Galicyjskie we Lwowie. W kwietniu 1875 r. dokonano wyboru władz jednostki. Funkcję naczelnika powierzono Zygmuntowi Kłodzińskiemu, ówczesnemu sekretarzowi Rady i prezesowi czytelni mieszczańskiej. Jego zastępcą został burmistrz Dołkowski (ten od hodowli ziemniaków!).

Kierownictwo straży zmieniło się po pięciu latach. Kłodzińskiego zastąpił Edmund Krzysztoforski. Dzięki staraniom władz miejskich, strażaków i zwykłych mieszkańców nastąpił rozwój OSP. Budynek tzw. „Promotorówki” (przy dzisiejszej ul. Rajskiej) służył ochotnikom jako magazyn i miejsce do ćwiczeń. Z roku na rok przybywało sprzętu. Pod koniec lat 80. XIX wieku jednostka liczyła 60 czynnych członków, którzy dysponowali dwoma czterokołowymi sikawkami, jedną dwukołową, beczkowozem, drabinami, wozem rekwizytowym oraz małą drabiną wysuwaną.

Strażacy brali udział w uroczystościach państwowych i kościelnych, organizowali imprezy kulturalne i zabawy. Z kęcką strażą ogniową był związany m.in. Antoni Szczerbowski, jeden z najważniejszych konstruktorów i popularyzatorów wiedzy o pożarnictwie na ziemiach polskich.

Naszym czytelnikom polecamy folder „Ratunku, pali się!” wydany przy okazji wystawy czasowej w 2014 roku poświęconej straży pożarnej w Kętach. Cena: 3 zł, do nabycia w naszym muzealnym sklepiku.

Ł. Gieruszczak

Fot.: Jedno z pierwszych zdjęć oddziału miejscowego.  Z Kroniki jubileuszu 85-lecia OSP w Kęach z roku 1959, rękopis w posiadaniu OSP Kęty.